Elke maand interviewen we inspirerende, succesvolle vrouwen én mannen over de weg die zij hebben afgelegd in hun carrière en met hun gezin. In deze BIKING WITH spraken we Marjon Kaper. Marjon begon haar loopbaan ruim 20 jaar geleden bij ING. Meer ‘oog voor de klant’ deed haar overstappen naar Rabobank, waarna ze bij NS diezelfde focus kon brengen. Eind vorig jaar is Marjon begonnen als Directeur Reizen bij ANWB. Bij haar thuis vertelt Marjon over haar carrièrepad, haar gezin, haar drijfveren en vermogen tot relativeren.
Niet in uren denken
“Sinds een half jaar werk ik bij ANWB als directeur van ANWB reizen. Daar ben ik verantwoordelijk voor vakanties en vrijetijdsonderdelen zoals de ANWB Golf (de grootste golfvereniging van Nederland), Land van ANWB met ledenvoordeel, ANWB ledenreizen, SNP natuurreizen, FOX verre reizen, ANWB Kamperen, Pharos autovakanties en Travelhome. Momenteel werk ik full-time. Net als mijn man, die partner is bij EY. Eerder, toen de kinderen klein waren, werkten we beiden vier dagen per week. Maar eigenlijk denk ik al een jaar of 10 niet meer in de vorm van uren. Met name de NS was daar al heel modern in. Een contract zonder vakantiedagen, maar met concrete, resultaatgerichte doelstellingen per jaar. Hoe je het ook doet, doe het! Die instelling probeer ik ook nu in mijn team te brengen. Je hebt een klus te klaren, resultaten te halen, ongeacht of je man of vrouw bent. Of je daarvoor op zaterdagavond wilt werken om doordeweeks te sporten is jouw keuze.”
Je hebt een klus te klaren, resultaten te halen, ongeacht of je man of vrouw bent
Het bedrijfsrestaurant is mijn kantoor
“Ik geloof echt in tijd- en plaatsonafhankelijk werken. Ik kan iedereen adviseren om geen vaste kamer te hebben op kantoor. Dan kun je je vrij bewegen. En een leeg bureau straalt uit: ze is niet aan het werk en niet beschikbaar voor vragen. Terwijl ik dat op een andere plaats op dat moment wel ben. Mijn agenda staat open voor iedereen. Het is transparant waar ik ben. Toen ANWB me een prachtige, lichte directiekamer aanbood, heb ik bedankt. Ik werk liever vanuit het bedrijfsrestaurant. Dan ontmoet ik veel mensen. En als ik niet gestoord wil worden, kan ik beter thuis de deur dicht doen.”
“Die mogelijkheid om mijn tijd vrij in te delen, hangt wel ten dele samen met mijn positie. Maar gelukkig is de tijdgeest er ook steeds meer naar: moderne bedrijven met veel jonge medewerkers zijn het inmiddels gewend. Lastiger is het als de cultuur of een baas verwacht dat je er dagelijks om half negen bent. En misschien moet die eigen verantwoordelijkheid bij je passen. Voor mij werkt het goed om veel tegelijk te doen, waarbij werk en privé door elkaar heen lopen. Ik vind het ook geen probleem om af-en-toe een email te beantwoorden op vakantie.”
Klantgericht werken maakt gelukkig
“Mijn drijfveren? Genieten en gelukkig zijn. En dat kompas gebruik ik ook in mijn werk. We willen alles doen vanuit de klant bekeken: wat vinden klanten, wat ervaren ze? Het is objectief, en ook voor collega’s is het fijn om vanuit de klant te denken. Ik geloof ook echt dat als klanten tevreden zijn, de business vanzelf volgt. Die insteek was er ook in mijn eerdere functies bij de Nederlandse Spoorwegen (NS) en Rabobank. Dat is ook de reden waarom ik bij ING ben weggegaan. Daar stond op dat moment de aandeelhouder centraal. Rabobank heeft een andere governance structuur, waarbij de klant centraal kan staan. Het levert zoveel op om goed te luisteren naar wat mensen écht willen en daar iets mee te doen. Als de klanten tevreden zijn, ben ik het ook. En dat versterkt elkaar.“
Geluk is ver weg én om de hoek
Graag voegt ze daar aan toe. “Ik twijfelde toen ANWB mij benaderde. ANWB is voor autorijders, dacht ik. Terwijl ik trein-fan ben, geen auto heb en alles met het OV en de fiets doe. Toen ik in de ontvangsthal wachtte voor de sollicitatie, werd ik geïnspireerd door een spreuk op de grote fontein, die de vereniging decennia geleden kreeg van de leden. De spreuk was een regel uit een gedicht van de Nederlandse dichter Jan Engelman en luidt: ‘Verwonder u.. de ruimte zwelt en mindert, verwonder u om alles wat bestaat, ga ver op reis, u wordt alleen gehinderd, wanneer uw geest geen verre reis verstaat.’ Ik dacht: ‘wow, hier wil ik werken’. De missie van ANWB is ook: het voor iedereen mogelijk maken om in vrijheid en met plezier onderweg te zijn. Dat onderweg zijn en ontdekken raakt me heel erg. De reis is al een bestemming. En het avontuur is om de hoek.”
“Zo werd ik vorige week geïnspireerd door een column van Japke Bouma. Zij schrijft in NRC over kantoor clichés. En schreef na het zien van de trouwerij van Prins Harry en Megan Markle dat het onzin is dat trouwen het mooiste moment van je leven is. Zij ziet het leven als een aaneenrijging van mooie dagen en momenten. Diezelfde dag had ik ook zo’n moment. ’s Avonds – toen mijn zoon en ik de hond uitlieten – stelde hij opeens voor om te gaan zwemmen. Zo lagen we daar, doordeweeks, in de Kromme Rijn, niemand te bekennen, wij samen met de hond, tegen de stroom in zwemmend en supergelukkig. En dat om de hoek van waar we wonen. Het was een hele gave avond. Dat gevoel van avontuur gun ik andere mensen ook en daarom vind ik reizen verkopen zo leuk.”
De reis is al de bestemming. Ga je mee verdwalen? Ik weet de weg.
We hebben zelf een oude vrachtwagen omgebouwd tot kampeerbus. Als we wegrijden is het avontuur al begonnen. Vorig jaar zijn we naar Noorwegen op vakantie geweest. Maar regelmatig staan we ook in het weekend op een camping in onze stad Dat past ook bij ANWB, genieten van kleine dingen, dichtbij huis. Vanmorgen openden we onze nieuwe winkel in Utrecht en onderdeel van de klant experience zijn inspirerende quote’s als: ‘grote avonturen beginnen soms met een klein tasje’. Eigenlijk een nieuwe vorm van het al oudere gedicht op de fontein in het hoofdkantoor.
Autonomie geven en misbaar zijn
Na een kort intermezzo door haar nieuwsgierige kitten, vragen we Marjon hoe die ambities zich doorvertalen naar haar gezin. “Ontdek-de-wereld willen we de kinderen zeker meegeven. Ze zijn ook al redelijk OV-savvy. Zo moest mijn dochter (toen 14) een keer in Amsterdam zingen. Mijn man en ik konden haar beide niet brengen vanwege zakelijke afspraken. Ze ging noodgedwongen alleen – wat we best wel spannend vonden – en ik volgde haar tijdens een vergadering via Find-my-friend op Google maps. In de Rivierenbuurt zag ik haar twijfelen. Ik appte gauw: ‘je moet hier naar rechts’. Daar geniet ik van: effectief werk en privé integreren.
Als ze 18 zijn moeten ze alleen in een vliegtuig kunnen stappen.
“We willen ons gezin gezond en zelfstandig grootbrengen. Samen definieerden we een missie toen onze eerste werd geboren. Als ze 18 zijn moeten ze alleen in een vliegtuig kunnen stappen. Dat betekent loslaten en zelf laten ontdekken. Onze oudste vroeg laatst: ‘mag mijn vriendje blijven slapen’? In het licht van onze missie is zo’n keuze dan makkelijker gemaakt. En we zouden onze kinderen nog meer autonomie kunnen gunnen; ze kunnen zoveel meer dan we denken.“
“Loslaten is een belangrijk thema, ook in leiderschap situaties. Het klinkt cliché, maar mijn doel is om misbaar te zijn. Ik kan goed mensen aannemen, richting geven en partijen met elkaar in contact brengen. Ik faciliteer en schep de juiste voorwaarden, zodat collega’s hun werk goed kunnen doen. Tegen mannelijke collega’s zeg ik wel eens dat ze gek zijn als ze niet een halve dag per week bij hun gezin zijn.” Op de vraag of ze soms moeite heeft om de haar toegevoegde waarde van haar leiderschapsstijl ‘zichtbaar’ te maken is ze resoluut: “Op het klant stuk ben ik non-negotiable. Ik ga ook niets over de rug van de klant doen. ANWB is al 135 een vereniging en natuurlijk gaat dat over budgetten halen, anders besta je op den duur niet meer.”
Wereld te winnen
“Ik faciliteer om ANWB meer één te maken. Echt samenwerken tussen de divisies is vrij nieuw en samenwerken biedt veel kansen, vooral met behulp van data-analyse. Tot voor kort adverteerden we bijvoorbeeld vanuit Reizen alleen in het verenigingsblad Kampioen. Maar daar bereiken we de 4,5 miljoen ANWB leden lang niet allemaal mee. En het data-science team, dat vreselijk goed kan analyseren, weet nu vooral veel over Wegenwacht-leden. ANWB is een sterk merk, ook bij leden die iets anders willen dan een auto-trip, zoals een Cruise of een Indonesië-reis.”
Stress niet mee, relativeer liever
“Als het me te druk wordt probeer ik ruimte te pakken. Van mijn man leerde ik niet te vragen, maar gewoon te doen. Afdwingen, bijna stoïcijns. Toen onze eerste werd geboren, werkte hij bij Accenture als manager en zei: ‘Ik ga 4 dagen werken, kan dat hier?’ Hij was opgestapt als het antwoord nee was geweest, maar doordat hij het als feit presenteerde ontstond er nauwelijks discussie. Ik heb moeten leren zeggen: ‘ik bel die vergadering in, als mijn rol beperkt is’. Hoewel die opstelling wel hand-in-hand moet gaan met loyaal zijn aan je werk. Niet flexibel zijn op je thuiswerkdag, vind ik bijvoorbeeld niet loyaal.”
“Ik heb in het verleden ongetwijfeld wroeging gekend: kan ik die vergadering wel vanuit huis doen? Of kan ik wel 3,5 week op vakantie? Ik ben de momenten allemaal vergeten. Een collega die goed kon relativeren zei ooit: ‘Denk je dat we hier volgend jaar nog wakker van liggen?’ En met een volgende baan weet helemaal niemand het meer. Wat is nu echt relevant op je begrafenis? Ik hoop dat mijn dochter dan zegt dat we het zo leuk hebben gehad en dat ik er was op de momenten die er echt toe deden. Niemand zal bij zijn dood zeggen: ‘er was zo’n leuke directeur van NS Hispeed’.”
“Relativeren heb ik ook moeten doen tijdens de ‘perfect storm’ (Fyra issues, januari 2013) toen ik bij NS commercieel directeur was. Echt een bizar half jaar, niet leuk: continue calls, zelfs tijdens het afzwemmen van mijn zoon en op mijn ‘heilige’, vrije vrijdagmiddag. Mijn man heeft toen veel geholpen en was erg vergevingsgezind. Ik weet nog dat ik tijdens een call met de kinderen naar de pizzeria ben gelopen, ze daar aan tafel heb gezet en zelf buiten bleef bellen. Toen ze klaar waren, rekende ik af met de telefoon nog steeds aan m’n oor. Toen ben ik hardop gaan relativeren: ‘het gaat om veel geld, het is politiek, maar er gaat niemand dood’. Juist in crisissituaties moet je zelf rustig blijven. Meestressen helpt niets en maakt het vaak erger. Overigens heb ik na die drukke NS-periode nooit meer stress gehad. Dat is ook weer winst”
Digitale tools en tips die het leven verrijken en vergemakkelijken
“Volgens mij zijn we inmiddels Goldmember bij de Albert Heijn online. Dat doen we al vanaf de start. Op zaterdag bestellen wij aan de keukentafel de boodschappen voor de hele week met een kopje koffie erbij. AH levert dan op dinsdag. Daarnaast hebben we Hello Fresh voor 3 dagen in de week inclusief de fruitbox. Die leveren op zaterdag. Onze hulp kookt 2 dagen in de week naar een recept dat ik in het weekend print.“
“Voor de hond hebben we een strippenkaart van de Hondenoppas. Die schakel ik soms ook in als de kinderen langer alleen thuis zijn. Verder kopen we alles online. Ook kleding, dat doe ik voornamelijk bij Vanilia en bijna alles in de uitverkoop. Er komen hier continue doosjes binnen. Laatst was de jongste jarig en die zei: ‘papa en mama, wat hebben jullie toch een leuke dingen voor me besteld’.”
“Dankzij Whatsapp heb ik de hele dag door contact met mijn kinderen. En ik weet waar ze zijn met de Find-my-family app. Sporten, zoals hardlopen, doe ik af-en-toe tussendoor. Daarvoor gebruik ik de apps Evy en Nike running. Verder fiets ik veel. Televisie kijk ik nooit, dat scheelt een hoop tijd. En alleen op zaterdag lees ik de krant; doordeweeks ben ik van de actualiteiten nauwelijks op de hoogte. Ik concentreer me op m’n werk, mijn gezin, een paar goede vrienden en familie. Ik ben ook geen echte huisvrouw, kan er niks van en stel ook geen hoge eisen. Niet alles kan perfect zijn,” lacht Marjon.
We kopen alles online, er komen hier continue doosjes binnen.
“Tot slot ben ik vrij actief op Facebook en LinkedIn. Dagelijks check ik beide uitgebreid. Al mijn connecties ken ik ook echt persoonlijk. En hoewel ik geen deel uitmaak van een netwerkclub, onderhoud ik mijn persoonlijke netwerk wel goed. Ik drink regelmatig een kop koffie met een oud-collega of relatie.”
Mannen zijn hier minder dominant
“Mijn rolmodellen zijn er velen en niet alleen vrouw. Ik vind het inspirerend als mensen aardig zijn én tegelijk kritisch op de inhoud. Als ze een sterke visie uitdragen en je vervolgens positief coachen om die samen in te vullen. Zo wil ik zelf ook graag zijn. Goed voorbereid, verdiepend op de inhoud, in een veilige atmosfeer, met het glas half vol. De man-vrouw discussie vind ik niet echt belangrijk. Ik studeerde in Delft en ben niet zo snel onder de indruk van mannen. Vaak was ik de enige vrouw in een gezelschap. Wel vind ik het vreemd dat vaak alleen vrouwen wordt gevraagd naar de combinatie werk / privé. Bij NS en ANWB zijn er veel vrouwen op hogere posities. Voor mijn functie wilde ze initieel zelfs liever een man. Mijn ervaring met topvrouwen is dat ze heel vocaal en zakelijk zijn, bijna gaan overheersen. Collega-mannen hier zijn vaak minder dominant.”
Ik ben niet zo snel onder de indruk van mannen, ik studeerde in Delft.
Een tevreden thuisfront
Op de vraag ‘Wat waren je grootste uitdagingen de afgelopen jaren?’ antwoordt ze direct: “Als er iets minder goed ging met de kinderen. In zo’n geval kun je me wegdragen. Bij mijn zoon was dat even het geval. Gelukkig konden we het goed met hem en op school bespreken. Met een psychologe erbij ging het uiteindelijk snel beter. Achteraf denken we dat mijn eigen resultaatgerichtheid niet hielp. Dat staat haaks op het leerproces bij kinderen, waar het veel meer om inzet en proberen gaat. Het is ons veel waard dat – mocht er iets met de kinderen zijn – één van ons kan stoppen met werken. We hebben bewust geen duurder huis gekozen, dat geeft vrijheid. En ik denk dat ik prima gelukkig kan zijn met minder geld.”
“De oudste deed een aantal jaar geleden met haar klas mee aan het TV programma: ‘Rapport voor mijn ouders’. We kwamen er goed van af. Mijn man mocht de deur niet meer opendoen in z’n onderbroek en met mij wilde ze vaker gaan winkelen. Jammer dat de KRO die behoefte van haar uit z’n verband haalde en ervan maakte: ‘in deze aflevering Roos, wiens moeder zo’n drukke baan heeft, dat ze nooit kan gaan winkelen’. Ik was echt gekwetst en herkende mezelf er niet in. Ik ben er mentaal veel voor de kinderen, en fysiek sowieso bijna altijd tussen 6 en 8 uur ‘s avonds. En ik heb niet het idee dat ze ontevreden zijn met hoe we het doen. Integendeel.”
Wat ik vrouwen wil meegeven?
“De periodes van zwanger zijn en weer terugkomen, vond ik achteraf heel zwaar. De tijd van jonge kinderen, weinig slapen. Ik werkte bij ING en er waren weinig middelen om thuis te werken. En dan de druk dat je met 35 jaar directeur moest zijn voor een succesvol carrière vervolg. Ik was in die periode vaak niet scherp genoeg. Het is dan lastig om extra goed te presenteren. En balen dat ik er telkens even uit was. Ik zou aan vrouwen in die situatie willen zeggen: Hou vol, je wordt jezelf weer.”
“En focus daarbij vooral op jouw eigen hoofdlijn, wat je écht wilt. Maak je het zelf makkelijk door goed onderscheid te maken tussen belangrijk en urgent en laat je niet leiden door dat laatste. Mensen kunnen zichzelf en anderen gek maken. Is het bijvoorbeeld erg als jullie artikel volgende week nog niet af is? Is dat echt nodig in het grotere geheel?”
Naam Marjon Kaper Leeftijd 48 Gezin Marjon, haar man en drie kinderen van 16, 14 en 11 jaar Carrière ING (1996 – 2006), Rabobank (2007 – 2011), Nederlandse Spoorwegen (2012 – 2017), ANWB (start november 2017) Woont in Utrecht Werkt nu fulltime, toen de kinderen klein waren beiden 4 dagen per week Thuis Marjon probeert op vrijdags thuis te werken en van 15 – 18u probeert ze dan vrij te houden voor de kinderen. Werkt ook ’s avonds, in het weekend en op vakantie als dat nodig is. Haar man werkt op maandag thuis. Opvang kinderen de eerste ging 3 dagen naar het kinderdagverblijf en BSO, bij de tweede ging dat naar 2 dagen en was er één dag in de week oppas aan huis en toen de jongste werd geboren was de oppas er voor 3 dagen in de week. Dat is ze na ruim 16 jaar nog steeds. Taakverdeling schoonmaak en wasgoed uitbesteed aan de hulp voor 8 uur per week die er ook al 10 jaar is. Zij kookt ook 2 dagen. De oppas regelt alles rond de kinderen en strijkt.
Mooi artikel Marjon! Je missie voor de kinderen inspireert en dat ze zo volop meedoen in je hele verhaal.